TÜRBE-KABİR-HAZİRE

Değerli Arkadaşlar Aksaray ile ilgili çalışmamda zaman zaman yaptığım değişiklikleri sizlere aktarıyorum. En son yaptığım açıklamada Türbe ve mezarlık paylaşımlarımda “Baba” kavramı yerine “Efendi” kavramını kullanacağımı belirtmiştim. Bugünde Türbe ve mezarlık hususunda yapılan bir karışıklığı giderme üzerine yapacağım değişikliğe değineceğim.

Türbe kavramının tanımı ile başlayalım. Türbe, devlet görevlilerinin veya din âlimlerinin mezarlarının bulunduğu oda şeklindeki yapıya verilen isimdir. Bu tanımdan hareketle bundan sonra türbe ve mezarlık kavramı hususunda paylaşımlarımda daha dikkatli olmam gerektiği kanaatindeyim. Bazen türbe olmayan yapıların çeşitli yerlerde türbe olarak nitelendirildiğini görmekteyim. Mesela Taşpazar Mahallesi’nde bulunan Sancılı Efendi Kabri Şerifi Sancılı Efendi Türbesi olarak nitelendirilmektedir ancak bu doğru bir aktarım değildir çünkü bahsi geçen mezar türbe içerisinde değil üst açık bir mezar şeklindedir.

Paylaşımlarımda bu hususu bazı başlıklara ayırarak incelemeyi ve sizlerle paylaşmayı planlıyorum.Başlıklar şu şekildedir;

Kabristanlık: Büyük mezarlıkları kabristanlık başlığı altında inceleyeceğim. Örneğin Ervah Kabristanlığı, Bedir Muhtar Kabristanlığı v.b yapıları.

Türbe : devlet görevlilerinin veya din âlimlerinin mezarlarının bulunduğu oda şeklinde olan yapıları türbe başlığı altında inceleyeceğim. Örneğin Külhani Ali Efendi Türbesi ve Şeyh Kemal Efendi Türbesi v.b yapıları.

Türbe,Çilehane,Zaviye,İtifakhane ve Mescid: Bu yapılardan en az 3 tanesi yan yana bir şahsiyete ait şekilde bulunan yerleri bu başlık altında inceleyeceğim. Örneğin Şeyh Hamidi Veli Hazretleri türbesi, çilehanesi, İtifakhanesi ve Mescidi v.b yapıları.

Kabri Şerif : Önemli şahsiyetlere ait olan ve türbe içerisinde bulunmayan mezarları kabri şerif başlığı altında inceleyeceğim. Örneğin Sancılı Efendi Kabri Şerifi, Hafız Hamit ve Sultan Hatun Kabri Şerifi v.b yapıları.

Hazire: Hazîre, külliye, cami, mescit, tekke gibi dini yapıların avlularında yer alan etrafı duvar veya parmaklıkla çevrili mezarlıkların olduğu yapıları hazire başlığı altında inceleyeceğim. Örneğin Samoğulları Haziresi, Necmeddin Suğra Haziresi v.b yapıları.

Camii içerisinde Bulunan Mezarlar: Şehrimizde az sayıda olsa da camii içerisinde bulunan mezarlar görülmektedir. Bu tür yapıları camii içerisinde bulunan mezarlar başlığı altında inceleyeceğim. Örneğin Karatay Camii içerisinde bulunan Merkepli Efendi Mezarı, Horoz Baba Camii içerisinde bulunan Horoz Efendi Mezarı v.b yapıları.

Şehitlik ve Şehit Mezarları : Şehrimizde bulunan Şehitlik ve şehit mezarlarını bu başlık altında inceleyeceğim. Örneğin Aksaray Şehitliği, Coğlaki Mahallesi girişinde bulunan Şehit Mezarı v.b yapıları.

Paylaşımlarıma kategorilendirme ekleyerek, gelecekteki içeriklerimi kategoriye uygun başlıklarla paylaşmayı planlıyorum.